روزنامه خراسان - شیوا رضایی: یکی از مشکلات استفاده از لوازم آرایشی، ورود برخی مواد شیمیایی با آثاری نامشخص به بدن افراد است. حالا بر مبنای مطالعه جدیدی که نتایج آن به تازگی در نشریه Nature Communications منتشر شده، بخشی از عوارض احتمالی یکی از مواد شیمیایی مورد استفاده در لوازم آرایشی شناسایی شده است. عوارضی که بهتر است زنانی که تصمیم به بارداری دارند، به صورتی ویژه به آن توجه کنند.

یکی از مواد شیمیایی موجود در برخی از لوازم آرایشی، بوتیل پارابن است که اغلب به اختصار BuP نامیده می‌شود. این ماده به صورت ویژه در رژ لب و فاندیشن (مواد زیر ساز برای آرایش) وجود دارد. افزون بر آن، در برخی از کرم‌های مرطوب‌کننده، ضدچروک و دیگر لوازم بهداشتی هم ممکن است از این ماده برای جلوگیری از فساد این محصولات استفاده کنند.

در زمان استفاده از محصولات آرایشی، بهداشتی که حاوی این ماده شیمیایی است، مقداری از این ماده از طریق پوست، جذب بدن می‌شود. برای اندازه‌گیری میزان این ماده در بدن، به صورت معمول، از نمونه ادرار استفاده می‌شود. چون که هر چه میزان این ماده در بدن افزایش می‌یابد، میزان دفع هم بالا می‌رود. به تازگی در مطالعه گسترده جدیدی که انجام آن بیش از ۱۰ سال طول کشیده است، محققان دانشگاه لایپزیک آلمان به تاثیر این ماده شیمیایی بر کودکان پرداخته‌اند.

تاثیر این ماده شیمیایی بر جنین موش‌

این مطالعه، از دو بخش تشکیل شده بود، بخشی روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد و بخشی شامل ارزیابی‌هایی روی بیش از ۶۰۰ زن و فرزندان آن‌ها بود. در بخش موش‌های آزمایشگاهی، محققان گروهی از موش‌های باردار را با ماده بوتیل پارابن، مواجه کردند. سپس وضعیت بچه‌های این موش‌ها را بعد از تولد تحت نظر قرار دادند.

نتایج نشان داد جنین‌های موشی که در طول دوره بارداری مادرشان، در معرض این ماده بودند، بعد از تولد، تمایل بیشتری به غذا خوردن داشته و بیشتر دچار اضافه وزن شده اند.

بررسی‌های ژنتیکی در این بخش مشخص کرد افزایش میزان بوتیل پارابن با تغییرات ژنتیکی در بدن موش ارتباط دارد. این تغییرات ژنتیکی باعث تغییراتی درهیپوتالاموس و به دنبال آن افزایش اشتهای موش‌ها بود. اما در صورت مواجهه زنان با ماده بوتیل پارابن در دوره بارداری، چه اتفاقی برای فرزندان آن‌ها می‌افتد؟

تاثیر این ماده شیمیایی بر جنین انسان

محققان دانشگاه لایپزیک، برای بررسی تاثیر این ماده شیمیایی بر کودکان، ابتدا در سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸ از بیش از ۶۰۰ زن باردار نمونه‌گیری‌هایی انجام دادند تا میزان این ماده شیمیایی را در بدن آن‌ها اندازه‌گیری کنند. در کنار این اندازه‌گیری، آن‌ها با زنان مصاحبه‌هایی انجام دادند و درباره مصرف لوازم آرایشی سوال کردند. نتایج نشان داد میزان این ماده شیمیایی در بدن مادرانی که به صورت مستمر آرایش می‌کردند دست کم سه برابر مادرانی است که از محصولات آرایشی استفاده نمی‌کردند. بعد از این نمونه‌گیری در دوره بارداری، از بدو تولد تا هشت سالگی، وزن و قد کودکان تمامی مادران در فواصل زمانی منظم مورد بررسی قرار گرفت. بررسی‌ها نشان داد فرزندان مادرانی که در دوره بارداری، اهل آرایش بودند، بعد از تولد بیشتر از دیگر کودکان درگیر اضافه وزن بودند. این موضوع به ویژه در میان دختربچه‌ها شدت بیشتری داشت. اما آیا این اضافه وزن در کودکان این مادران، نشان دهنده تغییرات ژنتیکی در این گروه از کودکان، مشابه است با آن چه که در موش‌ها مشاهده شد؟

برای نتیجه‌گیری نهایی زود است، اما آرایش نکنید!

محققان این مطالعه معتقدند برای نتیجه‌گیری نهایی درباره تغییرات ژنتیکی در جنین انسان در نتیجه مواجه شدن با بوتیل پارابن، هنوز زود است. چرا که به هر حال فیزیولوژی بدن انسان و موش با هم تفاوت‌هایی دارد و شاید جنین انسان آسیب‌پذیری کمتری در برابر تغییرات بدن مادر در مقایسه با جنین موش داشته باشد، اما با وجود این موضوع، توصیه این محققان، احتیاط بیشتر مادران درباره آرایش کردن است. آن‌ها می‌گویند مادران باردار و زنانی که قصد بارداری دارند، بهتر است بی‌دلیل خود را در معرض این ماده شیمیایی قرار ندهند، به ویژه که نتایج طولانی مدت مواجهه با این ماده هنوز به صورت دقیق روشن نشده است.

منابع: nature.com و dailymail.co.uk