پدر بزرگوار امام موسی بن جعفر علیه‌السلام، امام جعفر صادق علیه‌السلام هستند که در تاریخ اسلام نکات مهمی درباره زندگی و سیره ایشان عنوان شده است. اما در مورد مادر بزرگوار امام اطلاعات کمی موجود است و برای یافتن این نکات لازم است منابع معتبر شیعی و اسلامی را مورد بررسی قرار دهیم.

طبق اسناد و مدارک مستند اسلامی، مادر امام موسی بن جعفر(ع) بانویی مؤمن و پاک‌دامن به نام «حمیده» هستند. در منابع نوشته شده است که این بانوی بزرگوار از مردم سرزمین اسپانیای امروزی که آن زمان اندلس نامیده می‌شد، بودند که به دلایلی به سرزمین عربستان مهاجرت کرده و بعدها با امام صادق علیه‌السلام ازدواج کردند.

شاید دلیل هجرت این بانوی بزرگوار به سرزمین عربستان این باشد که در آن دوران، دین اسلام به مرور در سرزمین‌های دیگر شناخته می‌شد و میان سرزمین‌های غربی و اروپای امروزی، مردم کشور اندلس به خوبی با اسلام آشنا و بسیاری از آنها مسلمان شدند. بعضی از آنها بعد از اسلام آوردن به سرزمین وحی یعنی کشور عربستان و به خصوص شهرهای مکه و مدینةالنبی مهاجرت می‌کردند تا آموزه‌های اسلامی را از نزدیک بیاموزند.

منزلت و شأن حمیده خاتون، مادر بزرگوار امام موسی بن جعفر علیه‌السلام، به قدری است که امام صادق علیه‌السلام درباره ایشان فرموده‌اند: «حمیده مانند طلای ناب، از ناخالصی‌ها پاک است.» در عین حال امام محمد باقر علیه‌السلام درباره ایشان فرموده‌اند: «حمیده در دنیا پسندیده و در عالم آخرت ستایش شده است.»

نکته مهم و قابل توجه این است که همین درجه ایمان و خلوص اعتقادی آن بانوی بزرگوار بوده که ایشان را لایق مادری امام معصوم کرده است. زیرا سنت الهی بر این قرار داده شده که ائمه اطهار علیهم السلام در میان خاندانی پاک تولد پیدا کنند و لازم است مادران ایشان زنانی مؤمن، پاک‌دامن و متعهد باشند.

دانش و تخصص مادر بزرگوار امام موسی بن جعفر علیه‌السلام در علوم دینی و مسائل اسلامی به اندازه‌ای بود که امام صادق علیه‌السلام به خانم‌هایی که سؤالات دینی و اعتقادی داشتند، می‌فرمودند که سؤالات خود را با حمیده‌خاتون مطرح کنید و از ایشان جواب بگیرید.