شهر تربت جام به دلیل وجود هکتارها مزارع رنگارنگ زعفران و یکی از ارزشمندترین صادرات ایران، مشهور است اما برای رضا، یک کشاورز محلی که کیسه‌های زعفران را وارد بازار می‌کند، امسال یک فاجعه بود. خانواده این کشاورزان در این فصل فقط ۹۰۰ کیلوگرم برداشت کردند که نسبت به ۱۵۰۰ کیلوگرم کاهش داشت.

بیش از ۹ دهم زعفران جهان از ایران است. تولیدکنندگان و بازرگانان اظهار کردند که تغییر الگوهای آب وهوا و کمبود آب تأثیر شگرفی بر صنعت می‌گذارد که منجر به کاهش قابل‌توجه بازدهی می‌شود که قیمت گران‌ترین ادویه جهان را به بالاترین حد خود رسانده است.

کشاورزان منطقه خراسان عنوان کردند که عملکرد امسال کمتر از نصف سال ۲۰۲۲ خواهد بود. علی شریعتی مقدم، مدیر عامل شرکت نوین زعفران، گفت که انتظار می‌رود کل تولید از حدود ۴۰۰ تن به حدود ۱۷۰ تن کاهش یابد.

مجتبی پیام عسگری، مدیر بورس زعفران تربت جام هم گفت: زمستان یخبندان و به دنبال آن خشکی بهار و تابستان که دمای هوا به ۵۰ درجه سانتیگراد رسید، تأثیر مخربی بر منطقه شمال شرق ایران نزدیک به مرز افغانستان داشت.

کارشناسان هشدار می‌دهند که این موارد نتیجه تغییرات آب وهوایی است که الگوهای آب وهوا را در سراسر جهان تغییر می‌دهد.

محمد درویش، کارشناس محیط زیست ایرانی اظهار کرد که ایران به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک از میانگین جهانی آسیب‌پذیرتر است. وی افزود: بارندگی در حال کاهش و تبخیر و دما در حال افزایش است.

قیمت زعفران ممتاز افزایش یافت و به ۱۴۰۰ دلار در هر کیلو در داخل کشور رسید که دو برابر قیمت سال گذشته بود و همین مبلغ می‌تواند ۱۸۰۰ دلار در خارج از کشور باشد.  

افزایش قیمت‌ها بر صادرات از جمله به چین، بزرگترین خریدار خارج از کشور زعفران ایران تأثیر می‌گذارد. خریداران چینی ۴۵ درصد از محصول زعفران ایران را به دست می‌آورند، در حالی که کشورهای عربی، اسپانیا و ایتالیا نیز مصرف‌کنندگان بزرگ هستند.

بر این اساس، بسیاری از دلالان چینی از افزایش قیمت شوکه شدند زیرا محصول بسیار کم است و انبارها خالی است.