به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، امیر تقی‏‏‌خان تجریشی با اشاره وضعیت نسبی تولید طی سه‌سال گذشته به دلیل بهبود در شرایط تولید و صادرات نفت و تعدیل آثار شوک‌‌‌های تحریم و کرونا به دنیای اقتصاد، اعلام کرد: مشاهده قابل استناد بهبود در وضعیت شرکت‌ها مستلزم این است تولید بخش شرکتی اقتصاد به فروش منجر و فروش صورت‌گرفته به صورت منابع نقدی وارد شرکت‌ها شود.

در شرایط کنونی به دلیل اینکه میزان درآمد سرانه با افت مواجه است، متوسط قدرت خرید با کاهش مواجه و باعث شده میزان فروش شرکت‌ها دچار چالش شود. به دلیل کاهش میزان منابع نقدی در دسترس در سطح کلان اقتصاد، سهم حساب‌‌‌های دریافتنی و دوره وصول مطالبات و در نتیجه میزان سرمایه در گردش افزایش پیدا کرده که نتیجه آن افزایش هزینه‌‌‌های مالی و کاهش سودآوری است. البته اثرگذاری موارد فوق بر بخش‌‌‌های مختلف اقتصادی متفاوت است. بنابراین باید عملکرد هر بخش را به صورت جداگانه در نظر گرفت. به‌عنوان نمونه بنگاه‌هایی که امکان صادرات دارند از افت قدرت خرید اثر کمتری می‌‌‌گیرند.

بازدهی بورس در نیمه‌‌‌ دوم سال نیز به جز عوامل فوق، متاثر از چشم‌‌‌انداز آتی نسبت به ریسک‌‌‌های اقتصادی است. افزایش ریسک و عدم‌قطعیت در اقتصاد باعث می‌شود از مسیر افزایش صرف ریسک عملا میزان نرخ بهره حقیقی که آحاد اقتصادی آینده را با آن تنزیل می‌کنند، افزایش پیدا کند. افزایش نرخ تنزیل آینده به معنای کاهش قیمت دارایی‌‌‌هایی است.

افراد از این مسیر بازدهی مورد انتظار متناسب با افزایش ریسک را تعدیل می‌کنند. طی سال‌های گذشته، اقتصاد چه از منظر عملکرد عوامل کلان اقتصادی مانند تورم، نرخ ارز و رشد اقتصادی و چه از منظر قواعد سیاست گذاری مانند تعیین نرخ خوراک و صادرات و واردات با ریسک‌‌‌های بزرگی مواجه بود. به همین دلیل در صورت برداشته‌شدن این ریسک‌‌‌ها، بازار سرمایه می‌‌‌تواند به عملکرد بلندمدت بازگردد.

ثبات بازار ارز در سال‌جاری که به دنبال کاهش انتظارات تورمی محقق شده است، آثار مثبتی بر اقتصاد و بازار سرمایه خواهد داشت به شرط آنکه به پیش‌ بینی‌‌‌ پذیر شدن آینده کمک کند.

کاهش پایدار تورم از مسیر کاهش نرخ سود در اقتصاد و افزایش عرضه وجوه می‌‌‌تواند اولا هزینه‌‌‌های تامین مالی شرکت‌های بورسی را کاهش دهد و ثانیا بورس را در مقایسه با بقیه بازارها در شرایط عملکردی بهتری قرار دهد. از سوی دیگر کاهش عدم‌قطعیت در شرایط نرخ ارز نیز پیش‌بینی‌‌‌پذیری شرایط درآمدهای ارزی شرکت‌های بورسی را بهبود می بخشد.

با این‌‌‌حال مسئله اصلی در شرایط کنونی، تداوم و پایداری شرایط جاری است و به نظر می‌رسد همچنان توافق درباره اینکه این شرایط پایدار است یا نه وجود ندارد. با پایداری شرایط از مسیر ساز و کارهای فوق، شرایط در بازار سرمایه بهبود می‌‌‌یابد.

اقتصاد سیاسی حاکم مسئله‌‌‌ اصلی استقلال بانک‌مرکزی است که دو وجه دارد. وجه داخلی مشهود است که ناظر بر عملیات ریالی بانک‌مرکزی بشمار می‌‌‌آید. طی سال‌های گذشته کسری بودجه دولت و شرکت‌های دولتی سبب شده بانک‌مرکزی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تامین‌‌‌کننده این کسری باشد. استقلال بانک‌مرکزی به معنای نه گفتن به درخواست دولت و شرکت‌های دولتی است که به نظر می‌رسد تحقق آن مستلزم اصلاح در بودجه دولت و شرکت‌های دولتی است.

حال این اصلا درباره دولت می‌‌‌تواند در بخش کاهش پایدار هزینه‌‌‌های دولت انجام شود و درباره شرکت‌های دولتی نیز اقتصادی کردن فرآیند تولید کالا و خدمات است که نوعا به دلیل اینکه قیمت شرکت‌های دولتی کمتر از بهای تمام‌شده است از مسیر افزایش قیمت قابل پیگیری است. در نتیجه هر دو عامل نیازمند تغییرات جدی در نحوه حکمرانی است که همچنان علائمی برای تغییر آن وجود ندارد. در نتیجه تصویب قانون، مادامی که شرایط و نظام انگیزشی حاکم همچنان مانند گذشته باشد، نمی‌‌‌تواند به صورت بلندمدت و پایدار به بهبود شرایط منجر شود.

شاهد مثال این شرایط هم قوانین متعددی است که در حوزه‌‌‌های مختلف وجود دارد. با این‌حال به دلیل بی‌توجهی به ساز و کارهای اقتصاد سیاسی اجرایی نشده‌‌‌ یا به شکلی اجرا شدند که از اهداف اصلی دور بودند.

حوزه دوم استقلال بانک‌مرکزی نیز به حکمرانی ارز بازمی‌گردد. در شرایط کنونی سیاست گذاری ارزی و تجاری با یکدیگر خلط شده که علت آن نیز کمبود منابع ارزی در مقایسه با مصارف تعیین‌شده است.

به همین دلیل بانک‌مرکزی پیرو برخی سیاست‌‌‌های تجاری است و بر این اساس امکان سیاست گذاری ارزی متناسب با اهداف را ندارد. هرچند درباره اینکه سیاست گذاری ارزی جزو حیطه اختیارات بانک مرکزی است یا خیر مباحث بسیاری وجود دارد. به همین دلیل به‌جز بحث تصویب قوانین، لازم است نظام انگیزشی پشتیبان استقلال بانک‌مرکزی نیز تغییر پیدا کند تا از استقلال بانک‌مرکزی به عنوان یکی از اهداف مهم کنترل تورم، بهره‌‌‌برداری کرد.

تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir

انتهای پیام